GSM Zammı ve AKP’nin AKP ile rekabeti – Ayşe Yılmaz

GSM operatörlerinin %10’luk zammını takiben birçok kişi 3. operatöre ihtiyaç olduğunu söyler oldu. Sosyal medyada açılan ve bu talebi benimseyen bir sayfaya en fazla katılımın sola yakın veya sol örgütlerde aktif insanlardan olması ise şaşırtıcı.

Öncelikle soralım. Zammın öncesini bilen var mı? Gazetelere de konu olmuştu; iletişim sektörünün düzenleyici kurumu olup hepimizin faturalarından kesilen vergiyle büyük bir bütçeye sahip olan BTHK, birkaç ay önce “ara bağlantı” ücretlerine müdahale ederek şirketlerin kendi aralarında sözleşme yaparak belirlemiş olduğu ücretleri yaptırım gücüyle düşürdü. Ara bağlantı ücreti, bir operatörün müşterisi diğer operatörden birini aradığında şebekeler arası bağlantı hizmeti için arayan operatörün aranan operatöre ödediği ücrettir. Bu ücret ayrıca Telekomünikasyon Dairesi’nin bir abonesi cep telefonu aradığı zaman Daire tarafından ilgili GSM operatörüne ödenir.

BTHK’nın müdahale sebeplerinden biri ücretlerin yüksekliğinin “piyasaya girişin” zorlaştırması olarak belirtilmiş. Yani basitçe ne demek? Avea piyasaya gelirse, onun birkaç bin abonesi sizin yüzbinlerce abonenizi arayacağından, bu ücretlerin altından kalkamayacağı için piyasaya giremiyor.

Ücretlerin düşürülmesi ilk bakışta Telekomünikasyon Dairesi’ne de yaramış görünüyor, çünkü sabit telefondan cep arayanlar için ödeyeceği ücretler düşüyor. Bu yüzden sendikanın bile BTHK kararını destekleyen açıklamaları oldu. Peki bu gerçekten Telekomünikasyon Dairesi’ne mi yaradı, özelleştirilince onu satın alacak olan şirkete mi?

Bunu bırakıp Avea’ya dönelim. Avea’nın sahibi Türk Telekom’dur. Peki Türk Telekom’un sahibi kim?
Lübnanlı şirket Oger Telecom’un, Türk Telekom’un %55 hissesini 2005 yılında almasıyla Türk Telekom özelleştirilmiş oldu. Hisselerinin yüzde 15’i halka açık olan Türk Telekom’un yüzde 30’u ise hala kamuya ait. Devlet, gerektiğinde yönetime el koyma yetkisi sağlayan “altın hisse”yi de elinde bulunduruyor.

Altın hisse kozu ve yasaya konulan “bağımsız” yönetim kurulu üyesi şartıyla TT yönetimi aslında AKP’nin elinde. Gezi Parkı eylemlerinin arkasında “faiz lobisi” ve “dış güçler”in olduğu teorisini ortaya attığı için Başbakan Erdoğan tarafından ekonomi başdanışmanı yapılan Yiğit Bulut ise Türk Telekom yönetim kuruluna AKP’nin yaptığı son atamalardan.

Eski atamalara bakarsak, sonradan AKP’nin İçişleri Bakanı olan Efkan Ala Başbakanlık Müsteşarı iken Türk Telekom’un bağımsız yönetim kurulu üyesi olarak görev yapıyordu. Efkan Ala’nın yerine Başbakanlık Müsteşarı olarak atanan Fahri Kasırga da, müsteşşarlık görevine getirilmesinin ardından kısa bir süre sonra Türk Telekom Yönetim Kurulu üyeliğine atanmıştı. Başbakan Erdoğan’ın oğlu Bilal Erdoğan’ın sınıf arkadaşı olan ve TRT Genel Müdür Yardımcılığı görevine atanan İbrahim Eren de bu görevden kısa bir süre sonra Türk Telekom Yönetim Kurulu üyeliğine atanan AKP’liler arasında yerini almıştı. (1)

Peki, devlet kurumları “rekabet artsın” diye göze şirin görünen kararlar alırken, asgari ücret dışında her şeye yapılan zamların toplamına bile bu kadar ses çıkmayıp nasılsa iletişime gelen zam medya pompalamasıyla birlikte infiale dönüşürken, hiç mi şüphelenmeyelim? Belli ki AKP’nin Avea’sı için hem ekonomik hem de kamuoyu anlamında ortam hazırlanıyor.

Telekomünikasyon Dairesi’ne dönersek. Özelleştirme için yasal zemin zaten hazır. Fakat sabit telefon artık çok karlı bir sektör olmadığından alıcı bulmak zor. Türk Telekom’un özel sermaye tarafı bile hisselerini satmak istese alıcı bulmanın zor olacağını söylemekte. İşte burada, arabağlantı ücretleri düşürülüp karlılık arttırılmaya, yani aslında alıcı şirketlerin iştahı arttırılmaya çalışılıyor. Üstelik “kamu yararına” diye süslenerek.

Her şeyin üstüne Başbakan Yorgancıoğlu “Gerekirse bir başka GSM operatörüne yetki veririz” demiş.

Solcularımızın bile piyasa gücüne iman getirip fiyat düşürmek için üçüncü operatörün yaratacağı “rekabet” ortamından medet ummaları özelleştirme oyunlarının ne kadar tıkırında gittiğini göstermiyor mu?

Peki telekomünikasyonda AKP’nin karşısında biri durabilecek mi? Adadaki iki operatörden biri olan Turkcell’in yönetim kuruluna resmen darbe yapmış olan AKP oraya bürokratlarını çoktan atamış bile… (2) Yani karlı bir rekabet ortamı yaratılsa bile bu AKP’nin AKP ile rekabeti olacak.

(1) http://www.cumhuriyet.com.tr/haber/ekonomi/68727/Yigit_Bulut_a_Telekom_kiyagi.html

(2) http://www.gazetecileronline.com/newsdetails/10937-/GazetecilerOnline/iki-uye-daha-akp-turkcelle-el-koydu

Be the first to comment

Leave a Reply